رەحیم رەشیدی
تیرۆری رێبه‌ری شۆڕشگێڕو لێهاتووی کورد دوکتۆر سادق شهرهفکهندی، سکرتێری گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران، کاک فه‌تاح عه‌بدولی ئه‌ندامی کۆمیته‌ی ناوه‌ندی‌و نوێنه‌ری ئه‌وکاتی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان له ده‌ره‌وه‌‌ی وڵات، کاک هومایون ئه‌رده‌ڵان نوێنه‌ری حیزب له ئاڵمان، کاک نوری دێهکوردی دۆستی حیزبی دێموکڕات، له رێکه‌وتی 26ی خه‌رمانانی ساڵی 1371ی هه‌تاوی، به‌رانبه‌ر به 17ی سپتامبری 1992ی زایینی، جیا له درێژه‌ی سیاسه‌تی له نێوبردنی که‌سایه‌تی‌یه بلیمه‌ته‌کانی جوڵانه‌وه‌ی کوردایه‌تی، هه‌وڵی سه‌رلێشێواندن‌و داماو کردنی بزوتنه‌وه‌و چاوترسێن کردنی خه‌ڵکی کوردستانی له پشت بوو.
ئامانجێک که به شاهیدی مێژووی سوری کوردستان، به له داردانی پێشه‌وا قازی موحه‌ممه‌د، تیرۆری دڵڕه‌شانه‌ی سه‌رداری ناوداری کورد دوکتۆر قاسملوو به‌دی نه‌هاتبوو، هه‌رگیز به‌دی نایه.
ئاشکرایه بزوتنه‌وه‌ی ماف ویستانه‌ی کۆمه‌لانی هه‌راوی خه‌ڵکی کوردستان به کۆکردنه‌وه‌ی باشترین، به‌وه‌جترین‌و فیداکارترین ڕۆڵه‌کانی کوردستان له ده‌وری خه‌باتی ئازادی خوازانه بۆ رزگاری له چه‌وسانه‌وه‌و سته‌می هه‌مه‌لایه‌نه‌ی زاڵ بهسهر وڵات‌دا، توانیویه‌تی تاکوو هه‌نوکه له به‌رانبه‌ر سه‌دان‌و بگره هه‌زاران پیلانی جۆراوجۆری دوژمنانی ڕه‌نگاوڕه‌نگی ماف‌و ئازدی‌یه ڕه‌واکانی‌دا ڕاوه‌ستێت‌و سه‌ره‌ڕای هه‌موو ئاسته‌نگ‌و دژواریی‌یه‌کان، له ئاکام‌دا پاش ئه‌و هه‌موو ناسۆڕی‌‌و زامه به‌ژانانه‌ی له رێگای کوشتاری به کۆمه‌‌ڵ، سوتاندن، دوور خستنه‌وه، ئێعدام‌و زیندانی کردن، که ئامانجی کپ کردن‌و ده‌م کوت کردنی بزوتنه‌وه‌ی ڕه‌واو به‌رحه‌قی خه‌ڵکی کوردستان بووه، به‌ئاکام نه‌گه‌یووه‌و به‌هره‌یه‌کی ئه‌وتۆ له گرتنه‌به‌ری وه‌ها رێبازو سیاسه‌تێکی زیانبارو زاڵمانه وه‌چنگ به‌رێوه‌به‌رانی نه‌که‌وتووه، تاکوو ڕۆله‌کانی خه‌ڵکی کوردستان له‌سه‌ر دڕیژه‌دان به خه‌بات بۆ گه‌یشتن به مافه‌کانیان به‌رده‌وا‌م بن، ناکه‌وێت.
ئاشکرایه داگیرکه‌رانی کوردستان له‌م به‌ستێنه‌دا‌و بۆ راماڵینی ده‌نگی حه‌‌قبێژی خه‌ڵکی کورد که خۆی له دووتوێی بزوتنه‌وه‌ی میللی _ دێموکراتیکی خه‌ڵکی کوردستان‌دا ده‌بینێته‌وه حه‌ولیان داوه له رێگای قیزه‌ونی ڕه‌شه کوژی‌‌و تیرۆری ڕێبه‌رانی ئه‌م بزوتنه‌وه‌وه چۆک به‌م بزوتنه‌وه‌یه دابده‌ن‌و سه‌ری به‌رزی پێنه‌وی بکهنو به‌سه‌ری‌دا زاڵ بن‌‌و ئاسه‌واری لێنه‌هێڵن.
داگیرکه‌رانی کوردستان هه‌رچه‌نده باش له‌و واقعیه‌ته مێژوویی‌یه تێگه‌یون‌و تیده‌گه‌ن ویستی نه‌ته‌وه‌یی‌و دێموکراسی خوازی خه‌ڵکی کوردستان ویستێکی گشتیی‌و جه‌ماوه‌ه‌ی‌یه، به‌وحاڵه‌شه‌وه دایم حه‌ولیان داوه‌وه‌و دیده‌ن که بزوتنه‌وه‌ی کورد به پیلانی جۆراوجۆرو داڕشتن‌و به‌رێوه‌بردنی سیاسه‌تی چه‌واشه‌کارانه‌ی بێبناخه له زه‌ریای بێ پایانی کۆمه‌ڵانی خه‌ڵک داببڕن، به خه‌یاڵی خاوی خۆیان تاکوو ساکار بتوانن ته‌فروتونای که‌ن‌و بیتوێنه‌وه، پاشان سه‌رینی متمانه‌‌و بێ خه‌یاڵی له‌بن سه‌ر بنێن‌و بێ دڵه ڕاوکه پاڵی لێبده‌نه‌وه‌و نیزامی دڵخوازی خۆیان دامه‌زرێنن‌و ئه‌‌سپی خۆیانی تێدا تاو بده‌ن.
له که‌س شاراوه نییه دوژمنانی هاتنه‌‌دی مافه‌کانی خه‌ڵکی کوردستان پاش داماوی‌و بێ ئاکامی‌و خێرنه‌دیتوویی له‌م رێگا چارانه که به‌رهه‌می ئه‌قڵی دیکتاتۆڕانه‌و کاڵ فامی‌و خۆفریوده‌ری‌یه، هه‌وڵیان داوه به تیرۆری رێبه‌ران‌و که‌سایه‌تی‌یه کاریزماتیکه‌کانی بزوتنه‌وه به مه‌به‌سته دڵخوازه‌کانی خۆیان بگه‌ن، ئه‌وه‌ی به کوشتاری سه‌دان‌و بگره هه‌زاران که‌س له ڕۆڵه‌کانی خه‌لکی کوردستان بۆیان جێبه‌جێ نه‌کراوه، حه‌ولیان داوه به تیرۆری چه‌ند رێبه‌ر‌ێک به ئاکامی بگه‌‌یه‌نن.
هه‌رچه‌نده دوژمنانی دڵره‌قی خه‌ڵکی کوردستان به به‌رێوه‌بردنی ئه‌و رێگاکاره توانیویانه برینی به‌ژان‌و زامی قورس بخه‌نه سه‌ر جه‌سته‌و قه‌ڵافه‌تی زامدارو خوێناوی کوردستان، به‌ڵام به‌وحاڵه‌ش به شاهیدی دۆست‌و دوژمن نه‌یان توانی‌وه بزوتنه‌وه‌ی ڕه‌وای خه‌ڵکی کورددستان تووشی داماوی‌و زه‌بونی‌و ده‌سته وه‌ستانی بکه‌ن.
خه‌باتی ڕوو له گه‌شه‌ی ئێستای ڕۆله‌کانی خه‌لکی کورد‌و باقی گه‌لانی ئازارچێشتووی ئێران ئه‌و راستی‌یه به باشی ده‌سه‌لمێنن که دیکتاتۆره‌کان لانی که‌م له‌م باره‌وه ره‌نج به‌خه‌سارن.
کێ هه‌یه ئه‌و ڕاستی‌یه نه‌زانێ پاش تیرۆری به‌ژانی دوکتۆر قاسملوو له‌و هه‌لومه‌رجه سه‌خت‌و دژواره‌دا، دوکتۆر شهرهفکهندی یاری وه‌فادارو درێژه‌ده‌ری رێبازی سیاسیی دوکتۆر قاسملوو به ئیراده‌یه‌کی پۆڵاینه‌وه وه‌کوو قوتابی‌یه‌کی کارامه‌‌و لێهاتوو ئاڵای خه‌باتی نه‌ته‌وایه‌تی به‌ده‌سته‌وه گرت‌و به هاوکاری‌و هاودڵی‌و فیداکاری کادرو پێشمه‌رگه‌کان‌‌و پشتیوانی فره چه‌شنی کۆمه‌ڵانی خه‌باتگێڕی خه‌ڵکی کوردستان، به پاڵپشتی هێزه برا دێموکرات‌و ئازادی خوازه‌کانی دۆست، به کاری به‌رچاوو به پێداگری له‌سه‌ر پراکتیزه کردنی بیرو ڕوانگه ئینسانی‌یه‌‌کانی دوکتۆر قاسملوو له ژیان‌و خه‌باتی ڕۆژانه‌دا، نه‌‌چه‌مینی حیزبی پێشڕه‌وی خه‌ڵکی کوردستانی ئێرانی بۆ هه‌میشه‌و بۆ هه‌موو قۆناخه ئاسته‌مه‌کان کرده کولتورو نه‌ریتێکی نه‌گۆڕ، به‌چه‌شنێک که کۆستی جه‌رگبڕی دوکتۆر قاسملوو به هه‌موو قورسایی خۆی‌یه‌وه به شێوه‌یه‌کی ئه‌وتۆ به سیمای ماته‌مباری حیزبی دێموکراتی کوردستانه‌وه به‌دیار نه‌‌که‌وێت.
دوکتۆر شهرهفکهندی ئه‌و رێبه‌‌ره به‌مشووره بوو که به تێکۆشانی ماندوویی نه‌ناسانه‌ی خۆی له پێشخستن‌و ئیداره‌کردنی ئۆرگانه‌کانی “ڕادیۆ ده‌نگی کوردستانی ئێران”و رۆژنامه‌ی “کوردستان”، ئۆرگانی کۆمیته‌ی ناوه‌ندی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران، به تێکۆشان، دلسۆزی، به‌بڕشتی، به‌رنامه‌و ڕاوێژ پێشی خستن‌و بۆ هه‌تاهه‌تایه جێپه‌نجه‌و مۆرک‌و باندۆری کاری کاک سه‌عید وه‌کوو ئه‌ستێره‌ی گه‌ش‌و چرای رێنوێن بهسهر کارو تێکۆشانی ئه‌م ده‌زگایانه‌وه دیارو ئاشکارو ڕوونه‌و بۆ لێ فێر بوون ده‌شێ.
دوکتۆر شه‌ڕه‌فکه‌ندی ئه‌و جوامێره‌یه که له نێو کۆڕی گه‌رم‌و گوڕی هاوسه‌نگه‌رانی‌دا، به که‌سایه‌تێکی خاکی‌و خاڵکی، ساکارو ده‌م به‌بزه، قانع‌و خه‌ڵک ویست‌و خۆنه‌ویست، دادپه‌روه‌ر، دادپه‌روه‌رخواز به‌ناوبانگ بووه.
له هه‌مان حاڵ‌دا، له کاتی سه‌خت‌و دژواردا رێبه‌رێکی به‌بڕشت، به‌باندۆر، جه‌سوورو خۆڕاگر بووه که له ده‌یان ڕووداوی ترسناکی هێرشی هه‌وایی‌و زه‌مینی هێزه‌کانی کۆماری ئیسلامی‌دا ئه‌م ئازایه‌تی‌و جه‌ساره‌ته شۆڕشگێرانه‌ی لێبیندراوه‌و ئێسیا ئیدی ئه‌و هه‌ڵسوکه‌و‌تانه‌ی دوکتور شهرهفکهندی له بیرو مێشکی هاوسه‌نگه‌رانی‌دا وه‌کوو به‌شێک له کاریگه‌ری‌و لێهاتوویی ئه‌م نه‌مره له ڕه‌وتی خه‌باتی نه‌ته‌وه‌یی‌دا دێنه ئه‌ژمارو بۆ هه‌تا هه‌تایه جێگای شانازی‌و فه‌خری ڕۆله نیشتمان په‌روه‌ره‌کانی نه‌ته‌وه‌ی کورده.
له ڕاستی‌دا هه‌ر ئه‌م تایبه‌‌تمه‌ندی‌یه به‌رچاوو شۆڕشگێڕانه‌یه بووه هۆی ئه‌وه‌ی که سه‌رده‌مدارانی قین له دڵی کۆماری ئسلامی ئێران هه‌موو تواناو ده‌ست مایه‌ی کۆمه‌ڵگای ئێران له نێوخۆو ده‌ره‌وه‌دا بۆ له نێو بردنی ئه‌م خه‌باتگێره وه‌گڕ بخه‌ن تاکوو له‌گه‌ڵ پۆلێک له تێکۆشه‌رانی دیکه‌ی هاوبیروباوه‌ڕی‌دا ترسه‌نۆکانه ده‌رفه‌تیان لێبێنن‌و له کردارێکی ڕه‌شه کوژی‌دا جه‌سته‌ی پیرۆزیان شه‌ڵاڵی خوێن بکه‌ن.
ئاشکرایه ئه‌م کرداره‌ی رێژیمی ئێران وه‌کوو هه‌موو کرده‌وه‌کانی دیکه‌ی ئه‌و رێژیمه، بگره پتریش له لایه‌ن خه‌ڵکی کوردستان‌و بیروڕای پێشکه‌وتن خوازه‌وه که‌وته‌به‌ر بێزاری‌و نفره‌ت له‌و رێژیمه‌‌و کرده‌وه‌کانی.
ئایه‌توڵاکانی ده‌وڵه‌تی ئێران ئه‌گه‌ر له کوشتارو تیرۆره‌کانی دیکه‌دا به‌خه‌رج کردنی به‌میلیۆنان دۆلار له داهات‌و ده‌ست مایه‌ی خه‌ڵکی ڕه‌ش‌و ڕووتی ئێران توانی بوویان جێ پێنجه‌ی خۆیان له‌م تیرۆرانه‌دا وون بکهنو به‌م هه‌نگاوه بواری دیکه بۆ به‌رێوه بردنی کوشتارو جینایه‌ت له دژی به‌رهه‌ڵستکارانی سیاسیی خۆیان بره‌خسێنن، ئه‌وا له پاش تیرۆری دوکتۆر شه‌ره‌فکه‌ندی‌و هاورێکانی، به هۆی وشیاری بیروڕای گشتیی‌و جیددی بوونی په‌ره‌سه‌ندنی تیرۆریزمی ده‌وڵه‌تی ئێران‌و له ئاکام‌دا به هۆی سه‌ربه‌خۆیی، ئازایه‌تی‌و حه‌ولی بێ وچانی هه‌موو ئه‌و که‌سایه‌تی، رێکخراوو ناوه‌ندانه که په‌رۆشی جێبه‌به‌جێ بوونی دادپه‌روه‌ری بوون، به‌ئاکام نه‌گه‌یشت‌و سه‌رتاپای نیزامی کۆماری ئیسلامی‌و کاربه‌ده‌ستانی هه‌ره سه‌ره‌و