هەموو منداڵێک مافی ئەوەی هەیە، کە بە سەلامەتی و لە ژینگەیەکی باشدا گەورە ببێت و، ئەو پاراستن و پشتیوانییە وەربگرێت کە پێویستیانە، دایک و باوک، یا سەرپەرشتیارانی دیکە، بە شێوەیەکی سەرەکی بەرپرسیارن لەم کارە.
خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان هەمیشە لە خاڵی دەستپێکەوە کاردەکەن، ئەوەش لەسەر بنەمای ئەو ڕاستییەی، کە ئەو پاڵپشتییەی پێویستە بۆ منداڵەکە، دەبێت بە شێوەیەکی خۆبەخش و بە هاوکاری خێزانەکە دابین بکرێت، لە زۆربەی حاڵەتەکاندا، خێزانەکان یارمەتی وەردەگرن، کاتێک منداڵەکە لە ماڵەوەیە، ئەگەر ژینگەیەکی سەلامەت بۆ منداڵەکە لە ماڵەوە بەردەست نەبێت، لەوانەیە پێویست بکات بۆ ماوەیەک لە شوێنێکی دیکە بژی، لە کاتێکدا خێزانەکە یارمەتی وەردەگرن.
لەگەڵ ئەوەشدا، ئەگەر منداڵەکە لە مەترسییەکی گەورەدا بێت بۆ ئەوەی زیانی پێبگات، یاسایەکی سویدی هەیە، کە دەرفەت دەداتە منداڵەکە بۆ وەرگرتنی پاراستن، تەنانەت ئەگەر چاودێرەکە نەیەوێت، بۆیە دەکرێت بڕیارەکانی چاودێری منداڵان بەپەلە و بۆ ماوەیەکی درێژتر بدرێن، ئەم یاسایە بڕگە تایبەتەکانی خۆشگوزەرانی منداڵان، کورتکراوەتەوە بە LVU.
یاسای چاودێری بەزۆر دەکرێت
ئەگەر خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان هەڵسەنگاندنیان بۆ ئەوە کرد، کە منداڵەکەت لە مەترسی زیان گەیاندندایە، ئەوا ئەرکی ئەوان ئەوەیە بزانن منداڵەکە و خێزانەکەت پێویستیان بە چییە، کاتێ خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان لێکۆڵینەوە دەکەن، هەردوو دایک و باوک و منداڵ، دەتوانن بەشداری بکەن و ئەو زانیارییانە پێشکەش بکەن کە هەیانن، لە زۆربەی حاڵەتەکاندا، باوە کە خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان و خێزانەکان پێکەوە کاربکەن و ڕێکبکەوون لەسەر هەوڵی هاوبەش بۆ پاراستنی منداڵان.
بەڵام ئەگەر تۆ وەک دایک و باوکێک ڕەتی دەکەیتەوە و بارودۆخەکە زۆر جدییە، ئەوا چاودێری منداڵان منداڵەکە دەپارێزێت، هەمان شت ڕاستە ئەگەر بڵێیت بەڵێ و ڕازی بیت بە یارمەتیدان، خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان دەتوانن پێشنیاری ئەوە بکەن، کە منداڵەکە لە چاودێری زۆرەملێدا بێت، بەڵام دەبێت بڕیاری کۆتایی لەلایەن دادگاوە بدرێت.
تۆ مافی ئەوەت هەیە وەرگێڕ و هاوکاری یاسایی وەربگریت
ئەگەر شتێک گەیشتە ئەو خاڵەی کە بڕیارێک دژی خواستی خۆت بێت، تۆ مافی پشتگیری یاساییت هەیە، دادگا پارێزەرەکە دیاری دەکات و لەلایەن حکومەتەوە پارەکەی دەدات، هەروەها منداڵ مافی ئەوەی هەیە نوێنەری یاسایی هەبێت، خزمەتگوزاری کۆمەڵایەتی و دادگا، پێویستە وەرگێڕێک بەکرێ بگرێت ئەگەر تۆ کێشەی زمانی سویدیت هەیە، هەروەها چەند بەڵگەنامەیەکی گرینگ کە پێویستە سەیری بکەیت، کە وەرگێڕدراوە.
بەم شێوەیە بڕیاری لێسەندنی منداڵێک دەدرێت
لیژنەی چاودێری کۆمەڵایەتی شارەوانی، بڕیار لەسەر ئەوەی ئایا داوای کشانەوەی منداڵەکە دەکات بۆ دادگای یەکەم بە پێی یاسای LVUدەدا.
له کۆبوونەوەیەکی تایبەتیدا، گفتوگۆ لەسەر هەموو بابەتەکان دکرێت، دایکان و باوکان مافی ئەوەیان هەیە بەشداری لەو کۆبوونەوەیەدا بکەن و، بە ئامادەبوونی پارێزەرێک کە نوێنەرایەتییان دەکات بۆچوونی خۆیان هەبێت، لە زۆربەی حاڵەتەکاندا، دایک و باوک، یا سەرپەرشتیاران، دەرفەتی بەشداریکردنیان هەیە، دواتر دەتوانن لە ڕوانگەی خۆیانەوە کاروباری کۆمەڵایەتی ئاگادار بکەنەوە، ئەگەر لیژنەی چاودێری کۆمەڵایەتی بڕیار بدا، کە داوای لێسەندنەوەی منداڵەکە بۆ چاودێری بکات، ئەوا داواکارییەکە دەنێردرێت بۆ دادگا.
دادگا لێکۆڵینەوە دەکات کە لەلایەن خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکانەوە ئەنجامدراوە و، لێکۆڵینەوە لەو بەڵگەنامە و زانیارییانە دەکات، کە لەلایەن چاودێرەکانی منداڵەکەوە پێشکەشکراون، ئەو پارێزەرەی کە بۆ بەرگریکردن لێیان دیاریکراوە، پاشان دادگا گوێگرتنێکی زارەکی ئەنجام دەدات، ئەمە بەو مانایە دێت کە خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان و دایک و باوکان لە دادگا کۆدەبنەوە، لەو کاتەدا هەردوو کارمەندی کۆمەڵایەتی و دایک و باوکی منداڵەکە، وێنا و تێڕوانینی خۆیان بۆ کەیسەکە پێشکەش دەکەن، هەروەها منداڵەکەش، هەندێک جار منداڵ مافی ئەوەی هەیە بەشداری لەو کۆبوونەوانەدا بکات، ئەگەر تەمەن و باری تەندروستی ڕێگەی پێبدات.
دواتر دادگا بڕیار دەدا کە ئایا منداڵەکە دەکشێنێتەوە، یا نا، بەگوێرەی یاسای چاودێری بەهێزی LVU، لە هەموو حاڵەتەکاندا، دایک و باوک مافی ئەوەیان هەیە بە یارمەتی پارێزەر تانە لە بڕیارەکە بدەن.
چاودێری بەپەلە
ئەگەر بارودۆخەکە ئەوەندە بەپەلە بێت کە ناکرێت چاوەڕێی بڕیاری دادگا بکرێت، ئەوا ئەو کارمەندەی نوێنەرایەتی دەستەی چاودێری کۆمەڵایەتی دەکات و دەتوانێت بڕیار بدا، کە منداڵەکە دەبێت دەستبەجێ لە دایک و باوکی بسەندرێتەوە و لەژێر پاراستندا بێت، لەم حاڵەتەدا، بڕیارێکی لەو شێوەیە دەنێردرێت بۆ دادگا بۆ پەسەندکردن، دادگا بڕیار دەدا کە ئایا دەستبەجێ منداڵەکە دەسەندرێتەوە، یا نا، دواتر لیژنەی چاودێری کۆمەڵایەتی چوار هەفتەی هەیە، کە پێویستە پابەند بێت، یان بۆ کۆتایی هێنان بە کەیسەکە، یانیش داواکاری پێشکەش بە دادگا بکات بۆ چاودێری بەردەوام، ئەوەش بەگوێرەی یاسای LVU.
لیژنەی چاودێری کۆمەڵایەتی بڕیار لەسەر شوێنی منداڵەکە دەدا
کاتێک دادگا بەگوێرەی یاسای LVUبڕیار دەدا، ئەوە دەستەی چاودێری کۆمەڵایەتییە کە بڕیار لەسەر ئەوە دەدا، ئایا منداڵەکە لە کوێ نیشتەجێ دەکرێت، ئەوەش دوای ئەوەی لە دایک و باوکی سەندراوەتەوە، ئەم شوێنە بەزۆری خێزانێکی بەخێوکەر دەبێت، یا ماڵێکی خۆشگوزەرانی کۆمەڵایەتییە، کە پێی دەوترێت: HVB
بەرپرسیارێتی خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان لە کاتی کشانەوەی منداڵدا چییە؟
خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان بەرپرسیارن لە چاودێریکردنی وردی بارودۆخی منداڵەکە، منداڵەکە کارمەندی کۆمەڵایەتی خۆی وەردەگرێت، ئەم پسپۆڕە سەردانی ئەو شوێنە دەکات کە منداڵەکە تێیدا دەژی و گفتوگۆی لەگەڵ دەکات.
هەروەها خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان لە پەیوەندیدان بە خێزانی منداڵەکەوە، دایک و باوک دەتوانن داوای یارمەتی و پشتیوانی لە خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان بکەن، ئەوەش بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ بارودۆخەکە لە ئەنجامی لێسەندنەوەی منداڵەکە، بەگوێرەی یاسای چاودێری زۆرەملێ.
لە زۆربەی حاڵەتەکاندا، دایک و باوک و منداڵەکانیان دەتوانن پێکەوە پەیوەندی بکەن، یا لە ڕێگەی کۆبوونەوە لە شوێنێکی دیاریکراو لەڕێی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان، یان پەیوەندیکردن بە تەلەفۆن، بەڵام بڕ و جۆری پەیوەندیەکە پشت بەوە دەبەستێت، کە چی باشترینە بۆ منداڵەکە، هەروەها پشت بە هۆکاری لێسەندنەوەی منداڵەکە دەبەستێت، ئەگەر پێویست بکات، لیژنەی چاودێری کۆمەڵایەتی دەتوانێت بڕیار بدا، کە ئایا منداڵەکە دەبێت کەمتر پەیوەندی لەگەڵ دایک و باوکیدا هەبێت لەوەی کە دەیەوێت، بەڵام هەمیشە مافی یاسایی لەلایەن دایک و باوکانەوە هەیە، کە دژایەتی ئەو بڕیارە بکەن و سکاڵا بکەن.
کەی منداڵەکە دەگەڕێتەوە بۆ خێزانەکەی دوای ئەوەی لێی دوورخرایەوە؟
ماوەی چاودێری بەزۆر پێویستە کۆتایی پێبێت، دەبێت وازھێنانی منداڵەکە بوەستێنرێت کاتێک چیتر پێویست ناکات، ئەو هۆکارانەی کە بوونەتە هۆی بڕیاری چاودێریکردن، دەبێت بوەستێت، ئەمە پشت دەبەستێت بە بەدواداچوونی کارمەندی کۆمەڵایەتی، پێویستە کەیسەکە لانیکەم هەر شەش مانگ جارێک پێداچوونەوەی بۆ بکرێت، یا بۆ تەواوکردنی پرۆسەی لێسەندنەوەی منداڵەکە، یان بەردەوام بوون لەسەری، ئەگەر دایک و باوکی منداڵەکە باوەڕیان وایە کە بارودۆخی منداڵەکە گۆڕاوە، ئەوا دەتوانن داوا لە خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان بکەن کە چاودێرییان کۆتایی پێ بهێنن.
منداڵ دەتوانێت بگەڕێتەوە بۆ لای خێزانەکەی، ئەگەر دایک و باوک، یا منداڵانی سەروو 15 ساڵ بەڵگەی پێویست پێشکەش بکەن بۆ ژینگەیەکی سەلامەت و جێگیر، بۆ کۆتایی هێنان بە چاودێری و گەڕانەوەی منداڵەکان.
کاروباری کۆمەڵایەتی ڕەزامەندی منداڵەکە لەبەرچاو دەگرێت بۆ گەڕانەوە لای خێزانەکەی، یا مانەوە لەگەڵ خێزانی بەخێوکەر.
پرسیارە بەردەوامەکان
ئایا ئایین دەببێتە هۆکاری لێسەندنەوەی منداڵ؟
ئایین هیچ بنەمایەکی نییە بۆ بڕیاردان لەسەر لێسەندنەوەی منداڵ و خستنە ژێر چاودێری زۆرەملێ، پێویستە هەمیشە چاودێری LVU دەست پێبکات لە حاڵەتی هەستکردن بە مەترسی کاریگەر لەسەر تەندروستی منداڵەکە، یا گەشەکردنی منداڵەکە، یان لە حاڵەتی پشتگوێخستنی منداڵ و توندوتیژی نێو خێزان، پەیوەندی خێزانی هەڵەی نێوان دایک و باوک، یا لە نێوان منداڵەکان، یان هەندێک جار هەڵسوکەوتی هەڵەی منداڵەکە، کە زیان بە خودی منداڵەکە دەگەیەنێت، هەموو ئەمانە دەبنە هۆی لێسەندنەوەی منداڵەکە.
ئایا منداڵێک لەژێر چاودێری زۆرەملێدا مافی ئەوەی هەیە لە خێزانێکی هەمان ئایینی منداڵەکەدا دابنرێت؟
زۆر گرینگە منداڵەکە ڕێگەی پێ بدرێت کە لە پەیوەندیدا بێت لەگەڵ زمان و کلتووری خۆی، خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان پێویستە سەرەتا کلتوور و زمانی دایک و پەیوەندی کۆمەڵایەتی منداڵەکە لە خێزانی بەخێوکەر لەبەرچاو بگرن، لە هەمانکاتدا خێزانی بەخێوکەر دەبێت هەموو ئەو مەرجانە جێبەجێ بکات، کە پێویستە لەلایەن کاروباری کۆمەڵایەتییەوە بۆ ئەوەی منداڵەکە بتوانێت لە خێزانێکی گونجاودا بژی، ئەوەش بە لەبەرچاوگرتنی هەمیشە باشترین بۆ منداڵەکە، هەروەها بەرپرسیارێتی کۆمەڵایەتی بۆ ئاسانکردنی پەیوەندیکردنی منداڵەکە لەگەڵ خزم و خێزان و هاوڕێکانی.
ئایا مەترسی هەیە کە منداڵان لە چاودێری زۆرەملێدا بەکاربهێنرێن، یا بفرۆشرێن؟
سوید منداڵان نافرۆشێت، مەترسی ئەوەی کە منداڵان لە چاودێری زۆرەملێدا مەترسی بەکارهێنانیان لەلایەن کەسێکەوە زۆر کەمە، هەموو ئەو منداڵانەی کە لە چاودێری زۆرەملێدان، پێویستە سکرتێری کۆمەڵایەتی خۆیان هەبێت، کە لەلایەن خزمەتگوزاری کۆمەڵایەتییەوە دابین دەکرێت، ئەرکی بەدواداچوون بۆ باری منداڵەکەی لەسەرە، خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان بەرپرسیارێتی درێژخایەنیان بۆ دڵنیابوون لەوەی کە ئەو منداڵانەی لەژێر چاودێری زۆرەملێدان بەکارناهێنرێن، هەیە.
هەروەها بەڕێوەبەرایەتی بۆردی نیشتمانی تەندروستی و چاودێری کۆمەڵایەتی، بەرپرسیارە لە ماڵپەڕی Koll på soc و ئامانجی ئەو کەسانەیە کە تەمەنیان لە خوار 21 ساڵەوەیە. ماڵپەڕەکە بە زمانی عەرەبیش بڵاوکراوەی هەیە، ئەو زانیارییانەی تێیدایە، بۆ نموونە، چ خزمەتگوزارییەکی کۆمەڵایەتی دەکەن، ئامۆژگاری بۆ کۆبوونەوەکان لەگەڵ خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان و یارمەتیدانی ئەو کەسانەی، کە دەیانەوێت پەیوەندی بە ماڵپەڕەکەوە بکەن.