بەرهەڤکرنا ئەدیب چلکی
ئەحمەد الیاس کەرەم هەسنبەکری – مزوری ژۆری (1925 – 2006) ئێك ژ پێشمەرگێن کۆمارا کوردستانێ بوو ل مهابادێ. ل سالا 1945 گەهشتە سەرهلدانێن بارزان و دگەل مرۆڤێن خۆ چوونە کوردستانا ئیرانێ. ل 1946 چاخێ لەشکرێ کۆمارێ پێکهاتی فەسیلەك ژ هەسنبەکریاب فەرمانداریا خالێ من (مصطفی صالح مصطفی هەسنبەکری) پێکهات و ئەحمەد الیاس ژی پێشمەرگەبوو د وێ فەسیلێ دا، کو ئەو فەسیل ژی ئێك بوو ژ سێ فەیسلێن سریەکی ب فەرمانداریا صالح عبدالعزیز کتانی – ئامێدی. ل نیسانا سالا 1947 ئەحمەد الیاس و پڕانیا مرۆڤێن خۆ دگەل شێخ احمد بارزانی ڤەگەڕیانە عیراقێ و ل زیندانا مویسلێ هاتە زیندانیکرن. ل سالا 1953 لێبوورینەکا گشتی بۆ بارزانیان دەرکەفت و هەموو پێشمەرگێن پشکدارێن کۆمارا کوردستانێ هاتنە ئازادکرن، ژبلی شیخ احمد بارزانی و هەموو ئەندامێن بنەمالا بارزان، کو مانە د زیندانا باژێڕێ بەسرا دا حەتا ئازادبووین ل شۆڕەشا 14 تیرمەها 1958 ێ. هەر ل پاهیزا وێ سالێ بارزانی یێ نەمر ژ رۆسیا ڤەگەڕیاو ل 6.10.1958 گەهشتیە بالەفڕخانا (المثنی) ل بەغدا، ئەحمەد الیاس ژی دگەل شاندێن کوردان دچیتە بەغدا بۆ دیدارا بارزانی یێ نەمر. ئەحمەدی دەنگەکێ خۆش هەبوو، و گەلەك سترانێن فولکلۆرێ کوردی دزانین و دگۆتن. لەوا لسەر پێشنیارا رەحمەتی لقمان مەلا مصطفی بارزانی چوویە ئێزگێ رادیۆ یا کوردی ل بەغدا و دو ستران ل وێرێ تۆمارکرن، کو ئەڤ سترانا (ئای دەلال) ئێکە ژ وان دویان و مخابن یا دی ناهێتە بیرا من و چارەنڤیسێ ئەڕشیفێ ئێزگێ کوردی یێ بەغدا ژی نەیێ دیارە کانێ بدرستی چ لێهات. ل سالا 1979 ئەز ل کولیجا شەریعێ ل زانکۆیا بەغدا هاتمە وەرگرتن و ئێڤاریان جارجارا ئەز دچوومە ئێزگێ رادیۆ یا کوردی و بۆ هەیاما چەند مەهەکا من بەرنامێ (گۆڤارا زاڕۆکا) بەرهەڤدکر. ل ئەڕشیفێ ئێزگێ کوردی من ناڤێ احمەد الیاس و هەردو سترانێن وی دیتن و گوهداریکرن. ئەڤ سترانا (ئای دەلال) ئێکە ژ وان دو سترانان و کەرەمکەن گوهێ خۆ بدەنێ. مخابن ئەو کەسێ ئەڤ سترانە لسەر یۆتوبێ بەلاڤکری وێنێ مریمەخانێ لسەردانایە و بێ ی کو ئاماژێ ب ناڤێ احمد الیاس بکەت. هەر ل ڤێرێ دێ وێنەکێ خۆ دگەل رەحمەتی احمد الیاس (بۆ جارا ئێکێ) بەلاڤکەم، کو من ل رۆژهەلاتی دێرەلۆکێ (ئاقارێ گوندێ چەلکی) دگەل دا گرتی یە. جانێ پێشمەرگێ دێرین احمد الیاس و هەموو خەباتکەرو شەهیدان شادو رێ یا خەباتا وان بەردەوام.
ژ بەرهەڤکرنا : ئەدیب چەلکی : 24.3.2024
ئای ده‌لال
ئای ده‌لال ئای ده‌لال ئای ده‌لال ئای ده‌لال ئای ده‌لال
ئای ده‌لال ئای ده‌لال ئای ده‌لال ئایا های ده‌لال
ئای ده‌لال ئای ده‌لال عه‌مرێ منۆ
( موزیک )
ئای ده‌لال گه‌ورێ وه‌زێ ل قامێ دنێڕیبووم یابۆ دشێرینه
هاوار وه‌زێ ل بەژنێ دنێڕیبووم یابۆ چ مێردینه
به‌لێ سه‌رێ ڤێ که‌چکێ یابۆ چل و چار که‌زینه
ئای ده‌لال ئای ده‌لال ئای ده‌لال ئایا های ده‌لال
ئای ده‌لال ئای ده‌لال عه‌مرێ منۆ
( موزیک )
یابۆ سه‌رێ ڤێ رەزیلێ گدیانۆ چل و چارکه‌زینه
ئای خودێوۆ مەمکێن ڤێ رەزیلێ یابۆ مینا جوتێ پرته‌قالێ به‌غدادی نه
ئای ده‌لال ئای ده‌لال عه‌مرێ منۆ.
ئای گه‌ورێ وه‌ره شه‌ڤا نیڤا شه‌ڤێ یابۆ ئێشا دلێ من بشینه
وه‌ره به‌رێ سوبێ گدیانۆ خه‌مێ دلێ لۆلۆ م ب ڕه‌ڤینه
به‌لێ من نه‌زانی هه‌می گلی وگازندا گه‌ورێ ته‌ڤ برینه
ئای ده‌لال ئای ده‌لال عه‌مرێ منۆ.
(دویماهی).
په‌یڤ و ئاواز : فۆلکلۆر
سترین : ئەحمەد الیاس
ل پاهیزا سالا 1958 ل ئێزکێ رادیۆ یا کوردی ل بەغدا تۆمارکریە
ژێده‌ر : ئه‌دیب چه‌لکی
