بەگوێرەی ڕاپۆرتێکی ئاژانسی ژینگەیی ئەوروپا، کە ئەمڕۆ پێنجشەممە بڵاویکردۆتەوە، پیسبوونی ژینگەی هەوا، لە ساڵی 2020 بۆتە هۆی مردنی پێشوەختەی 238 هەزار کەس لە وڵاتانی یەکێتی ئەوروپا.
ئاژانسی ژینگەیی ئەوروپا لە راپۆرتێکی نوێدا، ئاماژە بەوە دەکات کە بەرکەوتنی ڕێژەی مایکرۆپارتیکی چڕتر لەوەی، کە لەلایەن ڕێکخراوی تەندروستی جیهانییەوە پێشنیار کراوە، بۆتە هۆی مردنی پێشوەختەی 238,000 کەس لە وڵاتانی یەکێتی ئەوروپا.
بەراورد بە ژمارەی مردنی پێشوەختە لەساڵی 2019ەوە کاتێک گەردیلە بچووکەکان دەڕژێنە قوڵایی سیەکان، 231,000 کەس بووە.
ئەم بەرزبوونەوەیە پێچەوانەیە لەگەڵ دابەزینی جێگیر لە ماوەی 20 ساڵی ڕابردوودا، لەگەڵ دابەزینی گشتی لەسەدا 45 لەنێوان 2005 و 2020، هەرچەندە ژمارەکە بە “گرینگ” دەمێنێتەوە، ئەوەش بەگوێرەی توێژینەوەکە.
ئەم زیادبوونەی مردن، ئەوە ڕوون دەکاتەوە کە بۆچی نەخۆشی کۆڤید-19 تووشی نەخۆشی پیسبوونی هەوایی وەک شێرپەنجە و نەخۆشی سییەکان و شەکرەی جۆری 2 بۆتەوە.
هەڕەشەی ژینگەیی بۆ سەر تەندروستی ئەوروپییەکان
لە ڕاپۆرتەکەی ئی ئیفادا هاتووە: “ئەگەر بەراوردی ساڵی 2020 لەگەڵ ساڵی 2019 بکەین، ئەوە ڕوونە، کە ژمارەی مردنی پێشوەختە بە پیسبوونی هەوا بەرزبۆتەوە بۆ پی ئێم 2.5.
دی ئۆکسیدی نایترۆجین کە بەشێوەیەکی سەرەکی لە ئوتۆمبێلەکان و وزەی گەرمایی دەردەچێت، زیاتر لە 49,000 مردنی پێشوەختەی تۆمار کردووە، کە لەگەڵیدا پەیوەندی هەیە لەگەڵ دابەزینی 22 لەسەدی بەشێکی بەهۆی کەمبوونەوەی هاتووچۆ لە کاتی پەتای کۆڤید19.
یەکێتی ئەوروپا بەردەوامە بۆ ئەوەی ئامانجی خۆی بپێکێت لە کەمکردنەوەی مردنی پێشوەختە، ئەوەش بە ڕێژەی زیاتر لە سەدا 50 بۆ ساڵی 2030.
جێی باسە، لە سەرەتای نەوەدەکاندا، پیسبوونی ژینگە بووە هۆی مردنی نزیکەی یەک ملیۆن مردنی پێشوەختە لە 27 وڵاتی یەکێتی ئەوروپادا.